In de nacht van zondag 23 juli 2023 op maandag 24 juli 2023 is Linda Wormhoudt overgegaan. Veel te jong, maar haar werk in deze wereld zat er blijkbaar op en zij was er klaar voor om de man met de zeis te ontmoeten. Haar nalatenschap is bijzonder waardevol. Niet alleen met haar boeken, maar ook met haar opleidingen heeft zij veel mensen een pad laten inslaan dat ze anders nooit hadden gevonden.
Ik kwam Linda op het spoor door haar verhaal ‘Zielenjade’. Ze had me betoverd met haar woorden. Ik zocht contact en vroeg naar meer. Nou, dat had ze zeker. Het resultaat was de bundel ‘Ademtocht, verhalen over de dood’. In haar voorwoord schreef ze: “De dood en het stervensproces hebben mij altijd geïntrigeerd. Ik deed veel onderzoek naar rituelen rond de dood in verschillende culturen, omdat de rituele kant veel vertelt over mensen en het leven dat ze leiden. De dood raakte mij persoonlijk toen mijn beste vriendin in een coma raakte en ik nauw betrokken werd bij het proces dat hierop volgde: het afkoppelen van de apparatuur die haar in leven hield, haar sterven, het afleggen, en alle dingen die daarna moesten worden geregeld. Het heeft mij diep geraakt. Daarna ben ik mij gaan verdiepen in het maken van nieuwe rituelen rond de dood en het sterfproces.
Met mijn verhalen wil ik graag mijn beelden van de dood met u delen. Sommige verhalen zijn persoonlijk en komen voort uit eigen ervaring; andere komen uit mijn fantasie. Ik weet niet of het wel echt fantasie is: soms weet ik niet eens waar een verhaal vandaan komt. Dan doemt er plots een zin op in mijn geest en dan volgt het verhaal vanzelf: het schrijft zichzelf.
Dit boek is gemaakt in samenwerking met de dood: ik vond het niet meer dan billijk dat hij zijn zegje zou kunnen doen.”
De dood laat onder meer dit opschrijven: “Ik ben de haler der zielen. Een persoon sterft, laat los, en dan kom ik. Ik sta dan bij de gestorvene en zie de ziel wegglijden uit het menselijke lichaam, als een verloren vlinder, een dwaallichtje. Met zachte handen reik ik uit naar die ziel en mijn stem zegt troostende, lokkende woorden. De ziel herkent mij en lacht, komt in mijn handen zitten, vleit zich in mijn omarming. Ik ben Moeder en Vader van Allen.
Dan draag ik de ziel verder in mijn armen, zij smelt snel als lentesneeuw dus ik spoed verder, daar, naar de andere kant, het andere land. Waar de kust groen is, de nevel fris en het water zo grijs als mijn mantel. Daar zet ik de zielen neer, opdat ze verder kunnen gaan naar hun bestemming. Daar wachten de anderen. Er zijn voorouders met liefdevolle omhelzingen, maar ook andersoortige wezens die verbonden zijn met de net gestorvene. Landgeesten en watervrouwen, banshees en erfbewakers, familiebeschermers en meer. Deze kunnen altijd de grenzen over, en dat doen ze ook.
Ik ben de haler en de brenger, slechts dat. Als een chauffeur. Verder sta ik erbuiten.”
Na ‘Ademtocht’ volgden nog vele andere boeken en een samenwerking voor de jaargang ‘Ritme en stem’. Ze riep de bronrevolutie uit, die het boek ‘Heilige bronnen in de Lage Landen’ voortbracht. Ze schreef een hoofdstuk voor ‘Aardevrouwen spreken’ en maakte de fotoportretten van alle aardevrouwen die aan het woord kwamen.
Linda stond aan het begin van de serie boeken over sjamanisme binnen A3 boeken. We werkten vele jaren intensief samen en deelden niet alleen onze liefde voor boekenkinderen maar ook voor dieren.
Vanuit het diepst van mijn hart dank, Linda, voor alles wat je bracht en deelde.
Foto uit: ‘Seidr, het Noordse pad’